Cz艂owiek tak jak zwierz臋 wykorzystuje swoj膮 przestrze艅, aby zapewni膰 sobie bezpiecze艅stwo.
Istniej膮 4 typy dystans贸w przestrzeni:
1) Dystans intymny:
FAZA BLI呕SZA
kontakt fizyczny, akt p艂ciowy lub walka, mniejsza rola g艂osu i nie艣wiadomych wokalizacji, wyra藕ne widzenie zamazane
FAZA DALSZA
od 15 do 40 cm, w zasi臋gu ruch贸w cia艂a: w臋ch i zapach, p贸艂g艂os, intymno艣膰, rodzina, je艣li dystans ten jest narzucony to odsuwamy si臋, unikamy wzroku innych
2) Dystans osobisty:
FAZA BLI呕SZA
od 45 do 74 cm, strefa normalnego dotyku, zapachu, normalnego g艂osu, poufa艂o艣膰 - 偶ona mo偶e bezkarnie przebywa膰 w obr臋bie 艣ci艣le osobniczej strefy swojego m臋偶a; dla innej kobiety takie zachowanie to ca艂kiem odmienna sprawa...
FAZA DALSZA
od 75 do 120 cm, granica fizycznej dominacji: granica zapachu, spojrzenie od st贸p do g艂贸w, normalny g艂os powitalny, po偶egnanie, pogaw臋dki na ulicy
3) Dystans spo艂eczny:
FAZA BLI呕SZA
od 1,25 do 2,10 m, pe艂ny i wyra藕ny g艂os, bezosobowe negocjacje, biurowe relacje zawodowe; komunikacja werbalna bez kontaktu fizycznego, granice obszaru spo艂ecznego jednostki wyznaczone przez biurko , st贸艂, okienko - kt贸re trzymaj膮 rozm贸wc臋 na dystans
FAZA DALSZA
od 45 do 74 cm, strefa normalnego dotyku, zapachu, normalnego g艂osu, poufa艂o艣膰 - 偶ona mo偶e bezkarnie przebywa膰 w obr臋bie 艣ci艣le osobniczej strefy swojego m臋偶a; dla innej kobiety takie zachowanie to ca艂kiem odmienna sprawa...
FAZA DALSZA
od 75 do 120 cm, granica fizycznej dominacji: granica zapachu, spojrzenie od st贸p do g艂贸w, normalny g艂os powitalny, po偶egnanie, pogaw臋dki na ulicy
3) Dystans spo艂eczny:
FAZA BLI呕SZA
od 1,25 do 2,10 m, pe艂ny i wyra藕ny g艂os, bezosobowe negocjacje, biurowe relacje zawodowe; komunikacja werbalna bez kontaktu fizycznego, granice obszaru spo艂ecznego jednostki wyznaczone przez biurko , st贸艂, okienko - kt贸re trzymaj膮 rozm贸wc臋 na dystans
FAZA DALSZA
od 2,10 do 3,60 m, granica dominacji (dyr. gen. - wy偶szy rang膮) lub potrzeba spokoju (m臋偶owie po powrocie z pracy siadaj膮, odpoczywaj膮, czytaj膮 gazet臋 w odleg艂o艣ci trzech metr贸w i wi臋cej - od swoich 偶on); g艂os du偶o bardziej dono艣ny ni偶 w poprzedniej fazie.
4) Dystans publiczny:
FAZA BLI呕SZA
od 3,60 do 7,50 m, naznaczenie obecno艣ci w grupie; r贸wnowaga mi臋dzy tym, co jest na tym samym poziomie a widoczno艣ci膮
Lokutor odgrywa spo艂eczn膮 rang臋, nosi mask臋, zaznacza sw贸j dystans (nauczyciel - uczniowie), szczeg贸艂y nie s膮 ju偶 dostrzegalne, informacja bardziej formalna. Teatr jednego aktora.
FAZA DALSZA
od 7,5 m i wi臋cej - utrwalenie granicy dominacji; z jednej strony polityk lub aktor, z drugiej - bierni widzowie. Dyskurs jest bardziej sformalizowany; gesty stereotypowe, rozm贸wca staje si臋 zwyk艂ym odbiorc膮, a komunikacja spektaklem.
=> Inna klasyfikacja przestrzeni wg Hall'a:
PRZESTRZE艃:
trwa艂a
p贸艂trwa艂a
nieformalna o zmiennej organizacji
PRZESTRZE艃 TRWA艁A
- o sta艂ej organizacji w lokalach mieszkalnych p贸艂.-zach. od XVIII w.: kuchnia, pok贸j, biuro.
W typowym osiedlowym domu na po艂.-wsch. - pok贸j jest na g贸rze, czyli tam, gdzie powinno znajdowa膰 si臋 strze偶one gniazdo. Oddalony jest wej艣ciowego holu, strefy, w kt贸rej tworzy si臋 z przerwami - kontakt ze 艣wiatem zewn臋trznym.
Pomieszczenia recepcyjne, salon i jadalnia - gdzie maj膮 dost臋p ludzie z zewn膮trz - s膮 kolejn膮 lini膮 obronn膮. Poza 艣cianami budynku istniej膮 cz臋sto symboliczne pozosta艂o艣ci po dawnych terenach upraw: ogr贸d.
PRZESTRZE艃 P脫艁TRWA艁A
- tradycyjne pa艂ace, nowoczesne poczekalnie. Pewne przestrzenie (zwane odspo艂ecznymi), jak np.: poczekalnie na dworcach, maj膮 na celu utrzymanie ludzi w zamkni臋ciu. Inne (dospo艂eczne), jak np.: ogr贸dki, kawiarnie - u艂atwiaj膮 kontakty.
PRZYK艁AD ZE SZPITALEM
W szpitalu, wiele jest przestrzeni odspo艂ecznionych, a ma艂o zas艂uguje na miano dospo艂ecznionych.
Personel szpitala woli pierwsze - 艂atwiej je posprz膮ta膰.
W holach - krzes艂a, kt贸re poustawiane by艂y w niewielkie kr臋gi w godzinach odwiedzin, natychmiast ustawia si臋 w spos贸b niemal wojskowy - wzd艂u偶 艣cian. Im d艂u偶ej pacjenci pozostaj膮 w szpitalu, tym mniej ze sob膮 rozmawiaj膮, powoli staj膮 si臋 niczym meble przyklejeni do 艣cian.
PRZYK艁AD HALL'A:
Uk艂ad pod k膮tem prostym, gdzie ludzie siedz膮 - daje 6 razy wi臋cej rozm贸w ni偶 uk艂ad <twarz膮 w twarz> i 2 razy wi臋cej rozm贸w ni偶 uk艂ad bokiem do siebie.
PRZESTRZE艃 NIEFORMALNA O ZMIENNEJ ORGANIZACJI
...jak na Dalekim Wschodzie... Japo艅czycy w szczeg贸lno艣ci po艣wi臋caj膮 wiele czasu i troski na w艂a艣ciwe zorganizowanie pomieszcze艅 w kt贸rych 偶yj膮, w ten spos贸b, by anga偶owa艂y one wszystkie zmys艂y.
Polecany artyku艂: Marek Kochan "Retoryka codzienno艣ci"
W nast臋pnym po艣cie m.in. o:
Tekst kultury, semiotyka, znaki, def. tekstu, semiotyka a poetyka, analiza semiotyczna tekstu.
4) Dystans publiczny:
FAZA BLI呕SZA
od 3,60 do 7,50 m, naznaczenie obecno艣ci w grupie; r贸wnowaga mi臋dzy tym, co jest na tym samym poziomie a widoczno艣ci膮
Lokutor odgrywa spo艂eczn膮 rang臋, nosi mask臋, zaznacza sw贸j dystans (nauczyciel - uczniowie), szczeg贸艂y nie s膮 ju偶 dostrzegalne, informacja bardziej formalna. Teatr jednego aktora.
FAZA DALSZA
od 7,5 m i wi臋cej - utrwalenie granicy dominacji; z jednej strony polityk lub aktor, z drugiej - bierni widzowie. Dyskurs jest bardziej sformalizowany; gesty stereotypowe, rozm贸wca staje si臋 zwyk艂ym odbiorc膮, a komunikacja spektaklem.
=> Inna klasyfikacja przestrzeni wg Hall'a:
PRZESTRZE艃:
trwa艂a
p贸艂trwa艂a
nieformalna o zmiennej organizacji
PRZESTRZE艃 TRWA艁A
- o sta艂ej organizacji w lokalach mieszkalnych p贸艂.-zach. od XVIII w.: kuchnia, pok贸j, biuro.
W typowym osiedlowym domu na po艂.-wsch. - pok贸j jest na g贸rze, czyli tam, gdzie powinno znajdowa膰 si臋 strze偶one gniazdo. Oddalony jest wej艣ciowego holu, strefy, w kt贸rej tworzy si臋 z przerwami - kontakt ze 艣wiatem zewn臋trznym.
Pomieszczenia recepcyjne, salon i jadalnia - gdzie maj膮 dost臋p ludzie z zewn膮trz - s膮 kolejn膮 lini膮 obronn膮. Poza 艣cianami budynku istniej膮 cz臋sto symboliczne pozosta艂o艣ci po dawnych terenach upraw: ogr贸d.
PRZESTRZE艃 P脫艁TRWA艁A
- tradycyjne pa艂ace, nowoczesne poczekalnie. Pewne przestrzenie (zwane odspo艂ecznymi), jak np.: poczekalnie na dworcach, maj膮 na celu utrzymanie ludzi w zamkni臋ciu. Inne (dospo艂eczne), jak np.: ogr贸dki, kawiarnie - u艂atwiaj膮 kontakty.
PRZYK艁AD ZE SZPITALEM
W szpitalu, wiele jest przestrzeni odspo艂ecznionych, a ma艂o zas艂uguje na miano dospo艂ecznionych.
Personel szpitala woli pierwsze - 艂atwiej je posprz膮ta膰.
W holach - krzes艂a, kt贸re poustawiane by艂y w niewielkie kr臋gi w godzinach odwiedzin, natychmiast ustawia si臋 w spos贸b niemal wojskowy - wzd艂u偶 艣cian. Im d艂u偶ej pacjenci pozostaj膮 w szpitalu, tym mniej ze sob膮 rozmawiaj膮, powoli staj膮 si臋 niczym meble przyklejeni do 艣cian.
PRZYK艁AD HALL'A:
Uk艂ad pod k膮tem prostym, gdzie ludzie siedz膮 - daje 6 razy wi臋cej rozm贸w ni偶 uk艂ad <twarz膮 w twarz> i 2 razy wi臋cej rozm贸w ni偶 uk艂ad bokiem do siebie.
PRZESTRZE艃 NIEFORMALNA O ZMIENNEJ ORGANIZACJI
...jak na Dalekim Wschodzie... Japo艅czycy w szczeg贸lno艣ci po艣wi臋caj膮 wiele czasu i troski na w艂a艣ciwe zorganizowanie pomieszcze艅 w kt贸rych 偶yj膮, w ten spos贸b, by anga偶owa艂y one wszystkie zmys艂y.
Polecany artyku艂: Marek Kochan "Retoryka codzienno艣ci"
W nast臋pnym po艣cie m.in. o:
Tekst kultury, semiotyka, znaki, def. tekstu, semiotyka a poetyka, analiza semiotyczna tekstu.
Brak komentarzy:
Prze艣lij komentarz